Radio Bloemendaal, 17 februari 2021

Een persoonlijk gesprek met Elianne Meijer op Radio Bloemendaal. Over een pedant ventje, Jimi Hendrix, la Douce France, pelgrimage, wijs oud worden en nog veel meer. Nu hier terug te luisteren.

zondag 14 februari 2021

Hemelse Modder met Frits de Lange in gesprek met presentator Elianne Meijer

Frits de Lange (Vriezenveen, 1955) is hoogleraar Ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit in Groningen en tevens Buitengewoon Hoogleraar Systematische Theologie en Ecclesiologie aan de Faculteit Godgeleerdheid van de Universiteit van Stellenbosch (Zuid-Afrika). Hij promoveert op Dietrich Bonhoeffer (1906 – 1945). In 1943 is deze theoloog van de ondergrondse ‘Bekennende Kirche’ bezig een ethiek te schrijven met het nemen van verantwoordelijkheid als leidende gedachte, als de nazi’s hem vanachter zijn schrijftafel plukken, hem gevangenzetten en ter dood brengen. Bonhoeffer is nog altijd actueel getuige de verzuchting van De Lange op zijn website: “Ik moet aan hem denken, nu we op voet van oorlog met een onzichtbare vijand zijn. De coronacrisis heeft de ethiek wakker geschud.”

Van Parijs naar Groningen
Na zijn studie is De Lange vanaf 1985 gedurende vijf jaar predikant in Parijs, in de Église Réformée Néerlandaise, waar hij naar eigen zeggen zo’n goede tijd beleeft, dat hij verpest raakt voor het predikantschap. De Nederlandse kerkelijke hokjesgeest kan niet concurreren met de vrije, experimentele sfeer in de oecumenische gemeente in Parijs, dat dan nog een tamelijk exotisch buitenland is. Dus als hij een aanstelling aan de universiteit in Groningen kan krijgen, grijpt hij zijn kans. Zijn liefde voor lezen, studeren en schrijven krijgt ruim baan in de academische omgeving. Naast zijn wetenschappelijke artikelen schrijft hij ook voor een groter publiek over thema’s als ouder worden, euthanasie, compassie, en religie.

Publicaties
Zo publiceert hij bijvoorbeeld in 2013 ‘Licht en Zwaar, voor zwevers en andere spirituelen’, en in 2017 ‘Heilige Onrust, een pelgrimage naar het hart van religie’, waarover Taede Smedes op Nieuwwij.nl schrijft: ‘Het punt van De Lange is: geloof hoeft niet meer over God te gaan. Het gaat in eerste instantie over het Leven, over ervaringen van volheid, van heilzame onrust die ervoor zorgt dat iemand de ene voet voor de ander zet, het gaat over hoe iemand zijn leven invult en waaraan iemand zin ontleent. Bovendien is het geen louter individuele invulling, want het is ‘een zaak van gedeelde ervaringen, collectieve processen en sociale praktijken’.’ Op zijn website schrijft Frits de Lange met gevoel voor understatement: ‘De Gereformeerde Bond is niet blij met het boek.’

Eerherstel voor ouderdom
Onlangs begroef Frits de Lange zijn schoonmoeder. Lopende achter de kist, samen met zijn vrouw, bedacht hij: ‘En nu zijn wij de volgende’. Hij zegt het rustig, matter of fact. De dood is dichtbij, en dat is goed. De Lange houdt zich als hoogleraar Ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit al jaren bezig met de vraag hoe samenlevingen om zouden moeten met ouderen. Nu klopt het onderwerp, zo vlak voor zijn pensioen, op zijn eigen deur. Daarover gaat zijn nieuwste boek: ‘Eindelijk Volwassen, de wijsheid van de tweede levenshelft’. Hij pleit daarin voor een alternatieve beleving en waardering van de ouderdom. Voorbij de knellende hokjes van enerzijds de vitale en ‘leeftijdsloze’ oudere, het Zwitserlevengevoel dat hij in een eerdere publicatie al ‘armoedig’ noemde, en anderzijds de aftakelende, nutteloze oudjes, van en voor wie het leven nog weinig meerwaarde lijkt te hebben. De ‘tweede levenshelft’ brengt juist wijsheid, zelfkennis, en zelfrelativering: ‘Op onze oude dag kijken we met meer compassie naar de wereld, spannen we ons in voor toekomstige generaties en zijn we minder bang om te sterven.’

Oude rocker
Frits de Lange is getrouwd, heeft drie kinderen en inmiddels zeven kleinkinderen. Daarnaast speelt hij, als verwezenlijking van zijn jeugddroom om muzikant te worden, ‘pretentieloos’ gitaar in de band MEEZZ.

De muzieklijst van Frits de Lange.

Het hele interview is hier terug te luisteren.

Lukt dat niet (meer), dan – helaas zonder de auteursrechtelijk beschermde muziek – kan het via Youtube: