Categorie Archieven: senioren

Oma in de tuin? – Not in My Backyard!

Uitgelicht

Posted by in Categorieën, levensloop, ouderdom, ouderen, senioren, zorg

≈ Geef een Reactie

Tags

,

Column Geron, 7 december 2023 (#4)

‘Je ouders aan hun einde helpen’ – zo heette het gebruik in mijn Twentse geboortedorp om je hoogbejaarde ouders bij je in huis te nemen en tot hun dood te verzorgen. Informele ouderenzorg, bij gebrek aan beter? In Zuid-Europese landen als Spanje, Italië en Griekenland is het nog steeds een goed gebruik. Op Kreta bouwen kinderen hun huis alvast met ruimte voor een extra verdieping voor hun ouders.

ln zuidelijk Europa lijkt de intergenerationele solidariteit sterker dan in onze geïndividualiseerde samenleving. Drie generaties wonen hier meer en makkelijker onder één dak dan bij ons. De extended family doet het in die landen nog steeds goed. Terwijl Deense en Nederlandse volwassen kinderen minder dan 11 uur zorg per maand aan hun bejaarde ouders besteden, doen Spaanse, Italiaanse en Griekse kinderen dat meer dan drie keer zo veel, zo wijst een onderzoek van de Wereldbank uit.

Lees verder »

Corona en de wijsheid van Job

Uitgelicht

Posted by in corona, ouderdom, ouderen, senioren, spiritualiteit, Video

≈ Geef een Reactie

Tags

, ,

Het coronavirus heeft onze wereld op dit moment in haar greep. Seniorenorganisatie KBO-PCOB begint daarom de videoserie ‘De expert aan het woord’. In deze video’s komen experts aan het woord met verschillende achtergronden. Zij geven tips en suggesties hoe met de huidige situatie om te gaan.

Identiteit als onteigening. Zelfverlies en ouder worden (Volzin 2020 2#)

Uitgelicht

Posted by in levenseinde, levensloop, ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, spiritualiteit, voltooid leven

≈ Geef een Reactie

Tags

, ,

Voorjaar 2008 – we organiseerden een studiedag op de Theologische Universiteit, toen nog in Kampen, over het thema ‘goed oud worden’. Renée van Riessen leverde er een filosofische bijdrage. Het was een wat ongemakkelijk betoog dat schuurde met het thema van de dag, en misschien is het daarom zo bij me blijven hangen. Neem nu zo’n begrip als ‘goed oud worden’, zei ze. Is het geen interne tegenspraak – een houten ijzer, een vierkante cirkel? Kun je ooit goed oud worden?

Lees verder »

Ik ben oudere-in-opleiding (Trouw, L&G, 5 oktober 2019)

Uitgelicht

Posted by in levenseinde, levensloop, ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, zorg

≈ Geef een Reactie

Trouw legt met ‘De yep van tegenwoordig’, een onderzoek naar de vitale zestigers en zeventigers, een lacune bloot in de maatschappelijke beeldvorming: voor vitale ouderen hebben we eigenlijk geen goed verhaal. Ze zijn niet meer jong (met hun leesbril en nieuwe heup zijn ze de illusie van forever young wel kwijt) maar oud voelen ze zich ook nog niet. Want oud, is de gedachte, staat gelijk aan aftakelen en zorgafhankelijk worden.

Het onderzoek schetst een beeld van een nieuwe levensfase die nu door de vergrijzende babyboomgeneratie voor het eerst wordt verkend. Uitgangspunt is de gedachte dat de vitale zestigers en zeventigers zich in een aparte levensfase bevinden, voorafgaande aan de ‘echte’ ouderdom, die om nieuwe beeldvorming vraagt.

Yep (young elderly person) is wel een mooie vondst van Trouw, maar toch te trendy. Er is een nieuwe, betere naam nodig voor deze ‘jongere oudere’.

Bij dat uitgangspunt maak ik een kanttekening die uitmondt in een suggestie. Mijn kanttekening: het onderscheid tussen een derde en vierde levensfase is hoogst problematisch. We hebben geen nieuwe naam voor alleen de derde levensfase nodig, maar zitten verlegen om een goed verhaal voor heel de ouderdom. En mijn suggestie: we doen er goed aan de yep als oudere-in-opleiding te beschouwen, die begint aan een (hopelijk) lang leer- en ontwikkeltraject richting het einde.

Lees verder »

Een lesje in ouder worden

Uitgelicht

Posted by in ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, zorg

≈ Geef een Reactie

Tags

(Essay Trouw, Letter & Geest 13 april 2019)

Dignity of the Old heet de cursus die ik geef: waardig oud worden. De cursisten zijn buitenlandse studenten die voor een jaar naar Nederland komen om een Masterdiploma te halen. Ze komen vooral uit Afrika en Azië. Jonge mensen, getriggerd door een studieprogramma over ‘menselijke waardigheid’. Dat helpt hen hopelijk om straks beter de strijd aan te kunnen binden tegen Hiv-Aids, de armoede, het religieuze geweld en de uitbuiting en corruptie, waardoor hun thuisland geteisterd wordt. Hoort daar ook een cursus over ouder worden bij? Mwah… Daar zitten ze echt niet op te wachten. Je ziet de scepsis in hun ogen op het eerste college. Is ouderdom niet ook typisch een westers thema? Ze lijken op het eerste gezicht gelijk te hebben. Voor het jonge Afrika geldt het vergrijsde Europa als het mondiale bejaardenoord. Onze gemiddelde leeftijd is rond de veertig, die van Afrikanen is de helft minder. Waarom zou je een continent dat bevolkt wordt door arme adolescenten lastigvallen met de midlifecrisis van rijke Noordelingen, bezorgd over hun oudedagsvoorziening? Worden ze nu toch weer gekoloniseerd met Europees gedachtengoed? 

Lees verder »

Ek mis myself steeds minder

Uitgelicht

Posted by in levenseinde, levensloop, Meditatief1, ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, spiritualiteit

≈ Geef een Reactie

Column, De Verwondering, maart 2019/ 1, p. 34

Wanneer je tweede levenshelft begint? Misschien als je beseft dat je ego er niet meer zo toe doet. Voor de een begint die tweede helft soms daarom al vroeg, anderen zijn er op hun oude dag nog niet aan toe. Het hangt er maar van af, wat je meemaakt en wat je doet met wat je meemaakt. 

In de eerste levenshelft moet je aan je ego bouwen en dat is maar goed ook, anders red je het niet in deze wereld. Je hebt een stevige identiteit nodig, veiligheid om de wereld aan te kunnen, en iemand die van je houdt om wie je bent. Je ego is de container waarin je dat allemaal bij elkaar houdt. Je uitvalsbasis om de rest van de wereld aan te kunnen. Daarvoor heb je een heldere omtrek en scherpe onderscheidingen nodig. ‘Dit ben ik en dat dus niet’.

Elisabeth Eybers (Tom Küsters)

Lees verder »

Een lesje interculturele gerontologie

Uitgelicht

Posted by in ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

Column, PthUnie 2019/1, p.9

Dignity of the Old heet de cursus die ik geef. Onderdeel van het ethiekprogramma in de eenjarige internationale Mastersopleiding van de PThU, jaarlijks met studenten uit Afrika en Azië. Ouderen? Dat is niet het eerste waar ze aan denken, in hun door HIV-Aids, werkloosheid of religieus geweld geteisterde land. Is ouderdom niet ook typisch een westers thema? Voor het jonge Afrika geldt het vergrijsde Europa als het mondiale bejaardenoord. En zelf oud worden? ‘Oh no!’ De prille twintiger mag er niet aan denken! Dan is hij zijn viriele kracht kwijt en is het met hem gedaan. 

Maar een gezamenlijke blik op de statistieken van HelpAge International (www.helpage.org) maakt hen snel duidelijk dat vergrijzing in de 21eeeuw ook voor hen een uitdaging wordt: ook al is de bevolkingsopbouw er (nu) nog anders, numeriek leeft het merendeel van de ouderen wereldwijd straks in Azië en Afrika. 

Lees verder »

Niemand tot last zijn (Column De Verwondering #4 2018)

Uitgelicht

Posted by in levenseinde, ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, voltooid leven, zorgethiek

≈ Geef een Reactie

Nederland vergrijst, maar heeft er geen antwoord op. De publieke discussie over onze oude dag verengt zich tot misstanden in het verpleeghuis en wordt gegijzeld door het politieke debat over voltooid leven. Mogen we zelf uit het leven stappen op het moment dat we dat willen en mag de arts er dan bij helpen?
Onderzoeker Els van Wijngaarden ging in gesprek met vijfentwintig ouderen die expliciet aangaven dat zij klaar waren met leven en dood wilden. Zij ontdekte dat achter die doodswens een hele wereld aan ambivalente gevoelens schuilgaat. Twee gevoelens sprongen eruit: deze mensen waren eenzaam en tegelijk bang om afhankelijk te zijn van anderen.

Lees verder »

STERVEN GAAT NIET MEER VANZELF (interview Nieuwwij.nl 7 maart 2017)

Uitgelicht

Posted by in christendom, leven, levenseinde, ouderdom, ouderen, ouderenzorg, religie, senioren, voltooid leven, zorg

≈ Geef een Reactie

Het vraagstuk over levensbeëindiging speelt in verkiezingstijd opeens een belangrijke rol. Er liggen meerdere vragen op tafel: wat is de kerntaak van de overheid wat betreft het leven van burgers? Beschermen of faciliteren? En hoe ver gaat zelfbeschikking in relatie tot wetgeving? Wat is de rol van religieuze politiek in een seculier domein? Nieuwwij interviewde Frits de Lange, hoogleraar Ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU): “De overheid – in de vorm van een door de wet gedekte ‘levenseindebegeleider’ – zou zich ver moeten houden van een oordeel over de zin en kwaliteit van iemands leven.”
Door: Enis Odaci

Lees verder »

Krasse Kunst

Uitgelicht

Posted by in Categorieën, ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, zorg

≈ Geef een Reactie

Ik was betrokken bij de start van het themaprogramma Lang Leve Kunst van van de fondsen RCOAK en Sluyterman van Loo. Willem Sluyterman van Loo maakte als onderdeel daarvan een serie van vier mooie, korte documentaires, Krasse Kunst, over ouderen en kunstbeoefening.Ik mocht er naast Hedy d’Ancona, Joris Slaets en Erik Scherder aan mee werken.
Kunst op recept:

Lees verder »

We worden ouder, ja – maar wat is ‘oud’? (Woord & Dienst, special september 2016)

Uitgelicht

Posted by in Categorieën, ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, zorg

≈ Geef een Reactie

wd_09_cover-220x303pixDe demografische revolutie die zich voltrekt in de westerse samenleving is een unicum in de geschiedenis van de mensheid: voor het eerst overheersen de ouderen getalsmatig de jongeren.  Er is sprake van dubbele vergrijzing: steeds meer mensen worden oud, en ouderen worden steeds ouder.  Tegelijkertijd worden er steeds minder kinderen geboren. Gecombineerd met deze ontgroening leidt de vergrijzing tot ingrijpende veranderingen in de samenleving en plaatst zij ons voor grote uitdagingen. Pensioenen waren ooit bedoeld voor een korte levensavond; nu moeten ze zo’n dertig jaar (een derde van de gemiddelde levensduur) overbruggen en zijn er steeds minder werkers die het geld voor de AOW verdienen. En wie betaalt de dure zorg voor zieke ouderen, wie kijkt ernaar hen om?  De participatiesamenleving moet de verzorgingsmaatschappij vervangen, maar wordt zij ook meer dan een mooi ideaal? En hoe maken we die lang durende ouderdom tot een zinvolle levensfase, zodat we niet zo snel meer ‘klaar met leven’ zijn? Lees verder »

‘Angst voor ouderdom breekt de samenleving op’ (Ned. Dagblad, 20 november 2015)

Uitgelicht

Posted by in ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, zorg, zorgethiek

≈ Geef een Reactie

nederlands.dagblad.opengraphAls we het toenemend aantal ouderen in de samenleving liefdevol willen verzorgen, moeten we af van onze angst voor de oude dag, zegt ethicus Frits de Lange. Vandaag organiseert hij een internationaal congres over de kunst van het ouder worden.

Wij houden niet van oude mensen en ook niet van het idee dat we zelf ouder worden. Dus drukken we de gedachte vaak maar snel weg. Maar nu de samenleving in sterk tempo vergrijst, redden we het niet met elkaar, als we niet accepteren dat we allemaal potentiële ouderen zijn’, zegt Frits de Lange, ethicus aan de Protestantse Theologische Universiteit in Groningen. De angst voor het ouder worden, speelt de samenleving parten, stelt hij. Zeker nu bejaardenhuizen worden gesloten en ouderen geacht worden langer zelfstandig te wonen. ‘Je kunt alleen ouderen bijstaan als je ook je eigen ouder worden liefhebt. Op die manier kun je ouderdom fris en vrolijk onder ogen zien. Als je oud bent, is het niet met je gedaan. Laten we een samenleving creëren waarin oud worden een leuke periode is, waarin je nog plezier kunt maken, ondanks je beperkingen.’ Lees verder »

“The Art of Later Life. European Perspectives on Ageing, Self-Reliance, and Care” , 20 november 2015, Groningen

Uitgelicht

Posted by in ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren, zorg, zorgethiek

≈ Geef een Reactie

Tags

, , ,

“Levenskunst op leeftijd. Europese visies op oud worden, zelfredzaamheid en zorg.”  Conferentie 20 november 2015, PThU Groningen.

Loving Later Life CoverEuropa’s bevolking wordt snel ouder. De sociale impact van deze demografische transitie op de sociale structuren in de lidstaten is enorm. Tegelijk wordt de verzorgingsstaat afgebouwd en wordt – zoals in Nederland – de overgang naar een participatiesamenleving bepleit. Moeten mensen meer verantwoordelijk worden gehouden voor hun eigen oude dag, ook als ze dan afhankelijk worden van de zorg van anderen? De relatie tussen publieke zorgtaken en individuele redzaamheid moet opnieuw worden herijkt. Uit welke culturele, morele en spirituele bronnen putten de verschillende Europese landen, om ons in staat te stellen een beter evenwicht te vinden tussen zelfmanagement, kwetsbaarheid en afhankelijkheid in de ouderdom? Is ‘succesvol oud worden’ iets dat je kunt leren en waarin je geschoold kunt worden? Hoe ziet een hoogbejaarde levenskunst eruit? Lees verder »

Gerontophobia: de heimelijke weerzin tegen de ouderdom

Uitgelicht

Posted by in ouderdom, ouderen, ouderenzorg, senioren

≈ Geef een Reactie

gerontophobia 3De publieke discussie over ouder worden in Nederland is een schijnheilige vertoning. Het lijkt ons allemaal te gaan over goede ouderenzorg, maar onderhuids is er sprake van weerzin tegen de ouderdom. We houden niet van ouderen, we hebben een hekel aan de ouderdom, omdat we er bang voor zijn.Er moet goed gezorgd worden voor de moeders in het verpleeghuis, maar niemand wil er zelf ooit in.  De kwaliteit van de zorg moet op orde, maar het mag niet te veel kosten. De oude dag is niet echt een investering waard.  Dat komt omdat we niet van oud worden houden. Ouderen, confronteren ons met het feit dat we sterfelijkheid zijn; dat we een kwetsbaar lichaam hebben, dat we de sociale status die we hebben kunnen verliezen

Lees verder »

Net verschenen: Loving Later Life. An Ethics of Aging (Eerdmans, 2015)

Uitgelicht

Posted by in Categorieën, ouderdom, ouderen, senioren, spiritualiteit, theologie, zorg, zorgethiek

≈ Geef een Reactie

Is loving later life possible?

Loving Later Life Cover
In our youth-obsessed culture, nobody enjoys growing old. We normally fear our own aging and generally do not love old people — they remind us that death is inescapable, the body frail, and social status transitory.

In Loving Later Life Frits de Lange shows how an ethics of love can acknowledge and overcome this fear of aging and change our attitude toward the elderly.

De Lange reframes the biblical love command this way: “We must care for the aging other as we care for our own aging selves.” We can encourage positive self-love by embracing life as we age, taking good care of our own aging bodies, staying good friends with ourselves, and valuing the last season of life. When we cultivate this kind of self-love, we are released from our aversion to growing old and set free to care about others who are aging — our parents, our relatives, and others in their final season of life.

$ 19.00 ISBN: 978-0-8028-7216-6

Te bestellen/ Order at Eerdmans, Grand Rapids MI 

 

Why I wrote this book?  Read my contribution to Eerdblog.

Kom tot jezelf. De wijsheid van de ouderdom (Volzin, 2014, nr. 11)

Uitgelicht

Posted by in Categorieën, levenseinde, ouderdom, ouderen, senioren, spiritualiteit

≈ Geef een Reactie

Tags

,

volzin14-1cover_001Een jaar of tien geleden begon ik met ‘goed oud worden’ als onderzoeksthema in de ethiek. Ik loop nu tegen de zestig en ga zo langzamerhand tot mijn eigen doelgroep behoren. Ik raakte in de ban van de vraag hoe een vergrijzende samenleving een kwade oude dag kan vermijden. Wat is goed leven als je zeventig, tachtig, negentig bent? Als prille vijftiger keek ik toen naar ouderen zoals een antropoloog kijkt naar een vreemde volksstam: met warme belangstelling, maar tegelijk met het besef: ik hoor er niet bij. Dat wordt nu anders. Ik beweeg wat bedachtzamer, daal trappen voorzichtiger af, weet nu dat de dokter artrose gewoon ‘slijtage’ noemt, en kan in mijn werk minder draaiende schoteltjes in de lucht houden dan vroeger. En soms heb ik als ik les geef aan prille twintigers ineens het gevoel van ‘opa vertelt’. Ja, ik word oud.

Ga ik nu de mooiste tijd van mijn leven tegemoet? Tien jaar geleden zou mij dat van alle kanten verzekerd zijn. In 2008 werd ‘ouder worden’ het thema van de nationale boekenweek. Er verschenen titels als ‘Ouder worden is een feest!’ Ik schreef zelf een essay over het ‘zwitserlevengevoel’. De vitale senior beheerste het beeld. De babyboomer als joyeuze levensgenieter, al dan niet met de camper op reis door Europa.
Het kan verkeren. Inmiddels is de oude dag in het publieke debat een schrikbeeld geworden. Lees verder »

Stervenskunst (Column Perspectief PCOB, november 2014)

Uitgelicht

Posted by in levenseinde, ouderdom, ouderen, senioren, zorg, zorgethiek

≈ Geef een Reactie

ars moriendi 2De dood is niet meer wat hij geweest is. Overviel hij ons ooit onverhoeds als een sluipende vijand, nu zien we hem doorgaans lang van te voren aankomen. We sterven nu meestal oud, stokoud. Vroeger kon je als tachtigjarige zeggen dat je een lot uit de loterij had getrokken. Vandaag kun je er min of meer op rekenen dat je tachtig wordt, al kan dat natuurlijk tegenvallen. Maar dood gaan we, daar kunnen we honderd procent zeker van zijn.
Door de lange levensverwachting verandert het sterven echter ingrijpend van karakter. We gaan niet meer plots dood aan cholera, pest of griep, maar aan hartfalen, kanker en beroertes, ziektes die de weg naar het einde vaak lang en moeizaam maken. De dood komt meestal niet meer als een dief in de nacht, maar als een langverwachte, soms ook welkome gast. Daardoor zullen we ook ethisch anders over sterven (moeten) gaan denken. We worden niet alleen zelf verantwoordelijk gemaakt voor onze oude dag, maar ook voor het moment van onze dood. En voor de rol die de arts daar vaak bij speelt. Want een ‘natuurlijke’ dood bestaat bijna niet meer. In zes op de tien sterfgevallen is sprake van een dokter die assisteert bij het overlijden.

Lees verder »

DE GRIJZE MOTOR (Column Perspectief PCOB april 2014)

28 vrijdag mrt 2014

Posted by in Categorieën, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

, , ,

frits-de-lange pcobMijn ontbijt, elke morgen:  een bord havermoutpap, met rozijnen als zoetmakertje. Ik kan er racend op naar mijn werk fietsen, en tot de lunch red ik het zonder koek bij de koffie.

Nu blijkt dat ik al jaren het meest gezonde voedsel eet dat er bestaat. Althans, volgens de  Voedselzandloper, de nieuwe dieet-bestseller die ik op advies van een bevriende voedselfanaat las. Dat was wel even schrikken:  geen brood, pasta of rijst meer, en ook geen melk of boter meer van de koe. De bakker kan wel inpakken en Joris Driepinter (“Melk: de witte motor”) blijkt vooral een slimme promotiecampagne van de zuivelindustrie te zijn geweest.

Lees verder »

Verbannen achter de voordeur: het democratisch tekort in de ouderenzorg (Gerõn, maart 2014)

21 vrijdag mrt 2014

Posted by in ouderen, senioren, zorg, zorgethiek

≈ Geef een Reactie

Tags

, , , ,

Geron

Achter de bezuinigings- en overhevelingsoperatie n de ouderenzorg vindt een sociale revolutie plaats, die door de crisis misschien wel versneld wordt uitgevoerd, maar niet wordt veroorzaakt. De interne dynamiek van de moderne samenleving zelf is de werkelijke motor van deze ingrijpende reorganisatie van de verzorgingsstaat.  Drie ontwikkelingen versterken elkaar. De overheid gaat haar rol steeds meer verstaan in termen van risicomanagement, de samenleving wordt voorgesteld als een verzameling van ondernemende burgers die hun eigen leven weten te organiseren, en zorg wordt beschouwd als een product of goed waarvoor ieder uiteindelijk persoonlijk verantwoordelijk is. 

Met schaarse publieke middelen, een vergrijzende samenleving en een toenemende zorgbehoefte in het verschiet, is dat geen aantrekkelijk scenario. Kan het anders? Ik denk van wel. (1) De overheid moet zich dan minder als technocratisch gestuurde beleidsmachine moeten opstellen; en (2) de burger zal zich meer als subject van zorg moeten opwerpen, en niet alleen als zorgconsument; zodat (3) zorg weer kan worden gezien als wat het in een democratie werkelijk is: een publieke verantwoordelijkheid.

Lees verder »

De kortste weg is een omweg (Column Perspectief PCOB)

01 zaterdag feb 2014

Posted by in ouderdom, ouderen, senioren, spiritualiteit

≈ Geef een Reactie

Tags

, , , , ,

PCOB_logo_GemActief_CMYKGeen enkel leven verloopt volgens het boekje. Soms tot je geluk (je ontmoet bijvoorbeeld een late, grote liefde), soms tot je ongeluk (je wordt ziek of je partner overlijdt). Het loopt altijd anders dan gepland. Is dat erg? Het hangt er maar van af hoe je in elkaar zit. Lees verder »

‘Ouder worden en doodgaan doe je met anderen’ (Interview Gerõn december 2013)

18 zaterdag jan 2014

Posted by in levenseinde, ouderdom, ouderen, senioren, zorgethiek

≈ Geef een Reactie

Tags

, , , , , ,

GeronFrits de Lange houdt van het leven en wil er dan ook zuinig op zijn. De discussie over voltooid leven vernauwen we volgens hem onterecht tot euthanasie en hulp bij zelfdoding. Het gaat mensen niet zozeer om de vraag ‘dokter, verlos mij van het lijden’, maar ‘hoe voorkom ik dat ik een ellendige dood sterf?’. Het groeiende belang van zelfbeschikking in onze cultuur zet de euthanasiewetgeving onder druk, maar er zijn volgens De Lange geen goede redenen om de wet aan te passen.

Lees verder »

EEUWIG JONG

10 vrijdag jan 2014

Posted by in ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

,

affiche Eeuwig JongIk werkte onlangs mee aan een serie tv-documentaires over anti-aging.Er zit veel research in verwerkt.

EEUWIG JONG wordt de komende twee weken in vier delen uitgezonden door Omroep Max. Ik zit zelf in deel 1, 2 en 4.

Afl. 1 Dinsdag 14 januari – Ned. 2 – Omroep MAX – 23:00 uur
Afl. 2 Woensdag 15 januari – Ned. 2 – Omroep MAX – 23:00 uur
Afl. 3 Dinsdag 21 januari – Ned. 2 – Omroep MAX – 23:00 uur
Afl. 4 Woensdag 22 januari – Ned. 2 – Omroep MAX – 23:00 uur

‘Vroeger was alles beter…..’

14 zaterdag nov 2009

Posted by in Categorieën, ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

logo RKK

Interviewfragment uit: Het Klooster 2009

Het Klooster is een wekelijks zondagmiddagmagazine dat op zoek gaat naar de binnenkant van het dagelijks bestaan.

Een interview over het onvermogen om in het hier en nu te leven en er van te genieten.

En over levensverhalen en seizoenen.

Zondag 18 oktober 2009, Radio 5. Klik hier:

Altijd de wind in de rug (Letter & Geest 20 juni 2009)

01 woensdag jul 2009

Posted by in Categorieën, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

,

Babyboomers, geboren in de eerste tien jaren na de Tweede Wereldoorlog, willen doorgaans van geen wijken weten. Ze weigeren in te zien dat ze een schakel zijn tussen de generaties, zelfs niet nu de ouderdom nadert. Frits de Lange vraagt zich af waarom.

Tot nog toe lachte de geschiedenis de babyboomer toe. Wie in het eerste decennium na de Tweede Wereldoorlog is geboren, kon rekenen op vrede en groeiende welvaart in de jaren vijftig, hoger onderwijs (nu ook voor vrouwen) in de jaren zestig, riante salarissen in de kennis- en diensteneconomie, goedkope huizen in de jaren zeventig en tachtig, en ten slotte de macht in de jaren negentig. Het ging de babyboomgeneratie doorgaans voor de wind. Als zij niet de ruimte van het establishment kreeg om zich breed en groot te maken, dan nam zij die zelf wel. Met de protestbeweging die door deze generatie werd gedragen werd een nieuwe toon gezet: Nederland veranderde van een verzuilde, hiërarchische samenleving in een individualistische, egalitaire samenleving, waarin zelfontplooiing de centrale waarde vormde.

Wie kan er iets hebben tegen een – nu vergrijzende – generatie die zoveel geluk heeft gehad? Waarom een bofkont zijn succes niet gunnen. Is dat geen ordinaire afgunst? Toch, onder het gemor van dertigers en veertigers over potverterende senioren, die in hun massale aanspraak op AOW en dure gezondheidszorg roofbouw zouden plegen op de volgende generatie, zit méér dan simpele jaloezie. Het verwijt dat de babyboomer treft, gaat over meer dan over rechten en plichten. Natuurlijk, het is onrechtvaardig dat een kleinere generatie jongeren in een onzekere, globaliserende economie de oudedagszekerheid van een grote generatie veeleisende ouderen zal moeten ophoesten.

Maar het probleem ligt dieper.

Lees verder »

Het zwitserlevengevoel en de AOW (Soeterbeeck RKK 24 maart 2009)

25 woensdag mrt 2009

Posted by in Categorieën, ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

,

Het kabinet onderhandelde weken over hoe de crisis in Nederland moet worden aangepakt. Eén van de ideeën is de AOW-leeftijd van 65 naar 67 jaar te verhogen. Dit plan stuit op veel protest, maar is dat terecht? In Soeterbeeck een gesprek met Frits de Lange, ethicus en auteur van het boek ‘De armoede van het Zwitserlevensgevoel’, over de discussie omtrent de AOW.

Levensgenot
De Lange: “Ik zou het niet erg vinden als de leeftijd van 65 naar 67 zou gaan. Wat ik wel jammer vind is dat in de hele discussie bijna niemand stilstaat bij de inhoudelijke vraag over dit nut. Men kijkt alleen maar naar het economische belang.

Voor je kiezen (de utopie van de vrije keuze)

12 vrijdag dec 2008

Posted by in Categorieën, ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

Er is een ideologie die door heel onze samenleving heen sijpelt. Die luidt aldus: ‘je bent vrij om te kiezen, dus ben je verantwoordelijk én word je er op afgerekend’. Ik zou die directe causaal lijkende relatie die wordt gelegd tussen de keuzevrijheid, verantwoordelijkheid en afrekenen sterk willen betwijfelen en vertellen wat dat met name voor ouderen betekent. Lees verder »

Oud en der dagen zat (Trouw, Letter & Geest 11 oktober 2008)

22 woensdag okt 2008

Posted by in Categorieën, ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

, ,

Moet ’onomkeerbaar verlies aan persoonlijke waardigheid’ een geldig criterium worden voor euthanasie? De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde vindt van wel. Ethicus Frits de Lange heeft zijn twijfels. „Misschien is het zo dat de hoogbejaarden van vandaag te gemakkelijk verinnerlijken wat ze wordt aangepraat: dat je je tijd hebt gehad als je zo oud bent geworden.

Frans Vosman: Toch een liberale burgermansethiek? Vragen bij De Langes voorstel voor een goede oude dag.

10 maandag dec 2007

Posted by in ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

In: Theologisch Debat, december 2007 (4), nummer 4.

(Met dank aan Frans Vosman voor zijn toestemming tot publicatie ook hier.)

Mijnheer mijn vader die 97 is geworden, bleef tot op hoge leeftijd de dood betreuren van Jan, zijn ‘tuinvriend’. Jan was pas 64 toen hij plots stierf. Hij had allerlei banen gehad, was als zoon van een boerengezin bij zijn moeder blijven wonen, en had haar tot haar sterven gezelschap gegeven en haar voor vereenzaming behoed. Na haar dood trouwde hij pas en die ‘trouw’ duurde dus niet lang. Deze kleine, tanige, sterke en zachtmoedige buitenmens had een grote, meer dan schitterende tuin – met onder meer verbascum nigra, een plant zo mooi dat de grootste twijfelaar ferm aan God gaat geloven.[1] Jan’s leven in Oost Brabant was het tegendeel van levensplanning en levensproject.

Ik begreep –denk ik- wel waarom mijn Vader hem als vriend hoog waardeerde en waarom rouwen dus moest: Jan was in al zijn vezels met het leven verbonden, blij met de regen en met de zon. Hij was behalve een tuinier ook een vogelaar. Maar hij was ook een man die op jacht ging, als er teveel wild was in het gebied waar hij voor moest zorgen; daar kwam hij weer aan met een geplukte fazant. Jan leefde het leven op levendige wijze; hij was daarbij zeer zich zelf. ’Unne schònne mens’, in het Brabants, tegelijk ook een moreel door en door goede mens. Hij was een man die niet autonoom was en niet reflexief authentiek. Hij plande niet, was eigenlijk verrast toen mijn vader hem hielp het wél een keer te doen zodat hij vakantiedagen spaarde om één keer in zijn leven naar Canada te reizen om zijn geëmigreerde familie te bezoeken. Een “móóie reis

Vitaal oud worden kan ook op het werk

29 zondag jul 2007

Posted by in ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

Tags

,

Door: Matthijs van den Broek

Volgens hoogleraar ethiek Frits de Lange is met pensioen gaan achterhaald. Blijven leren is het geheim achter een mooie en vooral lange carrière.

We moeten voorkomen dat ouderen te vroeg opbranden, was de boodschap van staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken en Werkgelegenheid maandag, toen hij bekendmaakte vier ton uit te trekken om de Work-Ability Index in te voeren, waarmee je vast kunt stellen hoeveel werk iemand kan verzetten.

Frits de Lange, hoogleraar ethiek aan de Theologische Universiteit Kampen wil nog wel een stap verder gaan. In zijn nieuwe boek De mythe van het voltooide leven pleit hij voor het afschaffen van het pensioen en voor herbezinning op ouder worden in Nederland.

U pleit voor ‘lifetime employability’. Dat is best radicaal.

‘Stoppen met werken op je 65e is een achterhaalde gedachte. Iemand van 85 nu, is even gezond en kwiek als iemand van 65 een halve eeuw geleden. Wij hebben een kenniseconomie die op informatie gebaseerd is en niet op industriële arbeid. Dus voor heel veel mensen geldt dat ze langer kunnen doorwerken. En veel mensen zullen dat ook moeten, om de sociale zekerheid betaalbaar te houden. Overal, behalve in de westerse wereld, wordt werk gezien als het basisingrediënt van een ouderenbestaan.’

Maar als je veertig jaar gewerkt hebt, is het toch tijd om lekker te gaan golfen?

‘Van de een op de andere dag is er niets meer. Veel mensen gaan dan dood, ook van verveling. Je verliest je sociale contacten, iedere structuur in je leven. Ik pleit voor een flexibel pensioneringssysteem. De grootste arbeidsdruk ligt op het moment bij de spitsuurgeneratie die arbeid en zorg voor kinderen moet combineren. Met name voor vrouwen is dat een hele klus, terwijl de zestigers en zeventigers onderbenut worden. Je moet niemand dwingen om tot zijn laatste snik door te werken, maar je kunt mensen wel inzetten op de plek waar ze op dat moment in hun levensfase goed zitten. Je kunt van een 60-jarige niet hetzelfde vragen als van een 30-jarige, maar je kunt wel iets ánders verwachten.’

Er moet dus een mentaliteitsverandering op gang komen?

‘De arbeidsmentaliteit is nu gestoeld op de paradox van de veroudering. Iedereen wordt steeds ouder, maar je wordt steeds jonger oud verklaard.

Die belachelijke Monsterboardmentaliteit: na je 40e zou je ineens oud zijn. Een waanzinnige ontwikkeling. Bedrijven moeten levensfasebewust personeelsbeleid gaan voeren. Het is heel slecht als mensen alleen maar geleerd hebben om te werken. Om mensen met plezier gemotiveerd te laten werken, daarvoor moeten ze weten wat vrije tijd is, wat scholing is, wat blijven leren is. Wil je latere levensfasen een beetje leuk doorkomen, dan moet je breed leren leven.’

Heeft de babyboomgeneratie dat gedaan, breed leren leven?

‘Vitaal blijven is iets anders dan jeugdig blijven. De babyboomers hebben die jeugdcultuur zelf uitgevonden. Ik begrijp wel dat ze daar in blijven hangen, maar dan draai je jezelf een rad voor ogen. Je lijdt op een gegeven moment onder je eigen bestaan. Je moet niet zo lang mogelijk jong willen blijven, maar je moet zo goed mogelijk vitaal oud willen worden.’

Gaan ze dat doen in een bejaardentehuis?

‘Lang is er de tendens geweest dat we af wilden van die bejaardentehuizen. Het beleid van de overheid is er nu op gericht om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Maar als je mensen heel lang zelfstandig laat wonen, vereenzamen en verslonzen ze. Een aantal ouderen die van wanten weten, besluit om samen te gaan wonen in een woongroep. Dat zijn de happy few.

Een groot gedeelte van de ouderen die dat niet weten te regelen, zal verpieteren. Ik denk daarom dat we toch weer toegaan naar collectieve woonvormen met relatief veel individuele ruimte.’

Die seniorenstad die in 2008 in de Noordoostpolder verrijst, is dus een goed idee?

‘Rampzalig. Zo’n seniorenstad betekent een segregatie van generaties. Jongeren hebben geen idee hoe ouderen leven.

En het is heel slecht voor ouderen om geen contact te hebben met jongeren. Een seniorenstad, dat is een soort ouderengetto. Ik zou er nooit willen wonen.’

Interview De Pers 18 juli 2007 (ook in pdf)

Aankondiging: Masterclass Ouder Worden in Perspectief

10 dinsdag jul 2007

Posted by in ouderdom, ouderen, senioren

≈ Geef een Reactie

VOOR 2010 IS HET MAXIMUM AANTAL DEELNEMERS BEREIKT.

IN 2011 WORDT DE MASTERCLASS OPNIEUW AANGEBODEN.

SCHRIJF U NU ALVAST IN!

Bent u als professional of als vrijwilliger betrokken bij de begeleiding van ouder wordende mensen in hun levensvragen?
Op maandag 18 januari 201o start voor de derde keer de Masterclass Ouder Worden in Perspectief, een intensieve tiendaagse cursus van januari tot juni.
Voor het volledige programma en aanmelding, zie www.pthu.nl/masterclass, of de aankondiging op mijn weblog Goed Oud Worden.

logo_pthu.giflogo_relief.gif